Goeiemorgen, ongelovigen en pepermuntverslinders! Karel de Bijter hier, recht uit de modderpoelen van Moddergat, waar de koeien nog meer traditie in hun uiers hebben dan de hele Vlaamse regering in haar coalitieakkoord. Vandaag bijt ik me vast in een nieuwsfeit dat harder aankomt dan een Pietenroede op een billengewaad: Plopsaland, dat pretpark vol schreeuwende kabouters en gillende peuters, dumpt Sinterklaas en de Kerstman als een stel uitgekauwde dropstaafjes. Weg met de baardige ouwe sokken, leve de commerciële confetti! Want ja, lieve pretparkmensen, in een wereld waar Black Friday al begint op Halloween, is er geen plaats meer voor mythische figuren die niet direct een merchandise-line met glitterhoorns kunnen vullen.
Laten we even bij de feiten blijven, voor zover die in een attractiepark bestaan. Plopsaland De Panne, dat bastion van Bumba en K3-knuffels, heeft besloten dat de goedheiligman en zijn rode tegenhanger met slee te ouderwets zijn voor de TikTok-generatie. Geen stoomboot meer die aanmeert aan de Plopsa-kade, geen chimney-surfing door de achtbaan. In plaats daarvan: een kerstshow met Maya de Bij als hoofdact, want waarom zou je wachten op een wonder als je het met drones en LED-lampjes kunt faken? Het park noemt het “vernieuwing”, maar laten we eerlijk zijn: dit is gewoon de laatste nagel in de kist van onze culturele folklore, gehamerd door een directie die waarschijnlijk denkt dat “traditie” een synoniem is voor “verouderde attractie die niet genoeg selfies oplevert”.
Ik hoor u al denken: Karel, overdrijf je nu niet? Is dit niet gewoon een park dat evolueert, net als de rest van ons kikkerlandje? Evolueren? Pah! In Moddergat evolueren we nog steeds van de ezelkar naar de tractor, en zelfs die ruikt naar hooi en heiligverklaring. Maar Plopsaland? Dat is de Darwin van de Disney-fabriek: survival of the schattigst. Sinterklaas, die brave bisschop uit Spanje die al eeuwenlang speculaas rondstrooit als een socialist met subsidies, wordt ingeruild voor figuren uit de eigen Bumba-bubbel. Want waarom een kind laten dromen van een stoomboot vol cadeaus als je het kunt traumatiseren met een kabouter die zingt over “plop, plop, effe pauze”? En de Kerstman, die Noordpool-ondernemer met zijn elfjes en rendieren – een kapitalistisch icoon avant la lettre! – mag vertrekken omdat hij niet past in het “duurzame” plaatje. Duurzaam? Die man reist met vliegende herten door de ozonlaag, dat is groener dan de helft van onze ministers met hun privévliegtuigjes naar het klimaatforum.
Dit is geen toeval, vrienden, dit is een complot van de commercie tegen de kerststolp. Plopsaland, eigendom van Studio 100, dat mediacircus vol musicals en merchandising, ziet heiligen als concurrentie. Want wie koopt er nog een zakje pepernoten als er een Maya-de-Bij-knuffel met LED-oogjes lonkt voor de prijs van een villa in Knokke? Het is de triomf van de efemeer: in plaats van verhalen die generaties overleven, krijg je content die viral gaat en dan verdwijnt als een Snapchat-sneeuwman. Ik stel me voor hoe de directie vergadert: “Sinterklaas? Te ouderwets, te veel discussie over Zwarte Piet – weg ermee!” En de Kerstman: “Te Amerikaans, te veel Coca-Cola-rode concurrentie.” Resultaat? Een kerstmarkt waar de enige baard die van een synthetische sneeuwman is, en waar kinderen niet meer speculaasjes rapen maar augmented reality-jacht maken op virtuele kabouters.
Maar laten we dieper graven, want Karel de Bijter bijt niet alleen in de schil, hij kauwt op de pit. Dit verdwijnen is een microkosmos van ons Belgenlandje: we gooien tradities overboord als oud frietvet, bang voor een scheve blik van de culturele politie of de Instagram-inquisitie. Sinterklaas, die al eeuwenlang de taalstrijd overleefde door in het Nederlands te strooien en in het Frans als Saint-Nicolas te mompelen, wordt nu geofferd op het altaar van de inclusiviteit. Inclusief? Ja hoor, inclusief iedereen die geld uitgeeft aan tickets van 50 euro per kind. En de Kerstman? Die arme kerel, symbool van overconsumptie, wordt verbannen terwijl we ons parken volproppen met plastic rendieren die op zonne-energie knipperen. Hypocrisie, heren en dames van Plopsaland: jullie dumpen de mythen maar houden de mythische winsten.
Stel u voor, in een alternatief Moddergat: ons dorpsfeest zonder de processie van de Heilige Moeder Gods, ingeruild voor een TikTok-dans met de dorpsomroeper. Chaos! Ouders in opstand, grootmoeders die met hun breinaalden zwaaien. Maar in Plopsaland? Stilte, behalve het gejengel van teleurgestelde koters die denken dat Bumba de cadeaus brengt. “Mama, waar is de baard?” “Die is vervangen door een bijenkoningin met een gitaar, lieverd.” Hartverscheurend, als een requiem voor de rode muts.
Toch, er is hoop, als een pepernoot in de goot. Misschien komt dit verdwijnen als een zegen vermomd in een kabouterpak. Kinderen leren nu al vroeg dat sprookjes cashen: geen wonderen meer, alleen maar marketing. Ze groeien op tot kritische consumenten, of erger: tot directeurs die nog meer tradities dumpen. En wij, ouwe sokken als ik? Wij blijven bijten. Volgend jaar organiseer ik in Moddergat een underground Sinterklaasfeest: stoomboot op wielen, Pieten met zonnebrillen, en de Kerstman als gastheer met een vat Duvel. Entree: één speculaasje. Want zolang er nog modderpoelen zijn, verdwijnen tradities niet – ze verhuizen alleen naar de kroeg.
Proost op de baardeloze toekomst, en moge de kabouters u genadig zijn.
**
(Peper)noot van de redactie: Studio 100 liet weten dat de Kerstman vervangen wordt door een Kerstkabouter, een personage uit de Studio 100-speelfilm Plop en de Toverstaf uit 2003. De man die de laatste 6 jaar de Kerstman speelde in pretpark De Panne, Maurice Vermeersch (59), zou hierdoor bedankt zijn geweest voor bewezen diensten. De man zou vervolgens naar de pers zijn gestapt met het verhaal dat Studio 100 de iconische kerstfiguren naar het stort verwijst. Sinterklaas zou nog wel in verschillende parken van de partij zijn.
