Filet de Satire

Waarmee mag nog gelachen worden en vooral waarmee niet? Het houdt ons bij ‘tScheldt constant bezig. In het BBC-programma ‘Front Row Late’ ging het recent over satire. Het goede nieuws was dat er een Amerikaanse versie komt van de legendarische poppenparodie ‘Spitting Image’.

**

Daarin werd indertijd (1984-1996) op weergaloze wijze iedereen die in het nieuws kwam paraderen brutaal in zijn hemd gezet. Margaret Thatcher als machobullebak die haar ministers (ook ‘groenten’ genoemd) te kakken zet, de Britse koninklijke familie die in haar portrettering de simpelheid ver voorbij reikt, hondsdolle vakbondslui, hysterische zangers en een Amerikaanse president Ronald Reagan die o zo graag de atoombomknop wil indrukken voor hij met slaapmuts en al indut, zalig gewoon.

Ian Hislop, hoofdredacteur van het satirische magazine Public Eye én gezicht van het BBC-topprogramma ‘Have I got news for you’ (met een ongezouten knipoog naar de actualiteit) werkte mee als tekstschrijver. De bedenker van ‘Spitting Image’ was Roger Law (°1941) die aanvankelijk illustrator-cartoonist was voor The Observer en voor de The Sunday Times. De pop van president Trump die de sublieme karikaturist voor de Amerikaanse versie heeft ontworpen doet alvast watertanden.

In datzelfde ‘Front Row Late’ sprak historica Mary Beard over satire met Ayesha Hazarika, de ex-Labourpolitica die vervolgens stand-up ging doen en nu alle praatprogramma’s op BBC en CNN vol balkt met verbeten anti-humor. Als linkse metropoolfeministe vond ze best wel dat er met haar status en reputatie kon worden gelachen, maar zeker niet indien ze tot een ‘kwetsbare’ groep zou behoren. Hiermee affirmeerde ze zich uiteraard als de elite-engerd die ze is. Gelukkig was Konstantin Kisin erbij, de Russische programmamaker-komiek die alles weet van censuur en de zichzelf begrenzende humoristen maximaal hekelde. Julia Gillard, voormalig premier van Australië, deed ook mee aan het triootje gasten. Zij vond op haar beurt dat ze enkel door de mangel mocht worden gehaald toen ze nog in functie was, maar absoluut niet als vrouw zijnde. Haar politiek correcte preutsheid deed vermoeden dat er ‘down under’ haar soepjurk een fikse ‘bush fire‘ woedde. Straf hoe geleerde mensen ons bloedernstig komen uitspellen waarmee nog te lachen valt. Wie satire per se wil fileren eindigt met tot op de graat versleten clichés over wat mag en wat niet.

***