Op de webstek van de Kathedraal van Antwerpen staat al enkele weken een bijzonder vreemde oproep. Ik citeer: “Ben je tussen de 10 en de 16 jaar? Wil je je stem eens laten galmen onder de gewelven van de kathedraal? Of samen met anderen je zangtalent inzetten tijdens liturgie of concerten? Dan is het nieuwe kathedraalkoor voor jongens en meisjes iets voor jou!” Einde citaat. De oproep voor het “gloednieuw kathedraalkoor” wordt merkwaardig genoeg vergezeld van een rist foto’s van het “oude” kathedraalkoor… Wat is er dan toch gebeurd met dat “oude” koor? Het halve antwoord vindt u op de Wikipedia-pagina van het Antwerps Kathedraalkoor (lees het snel voor het eraf gehaald wordt): We citeren nog eens: “In september 2022 kwam er een einde aan de werking van het Kathedraalkoor.” Einde citaat. Het hele en behoorlijk pikante antwoord leest u in uw lijfblad … alleen in uw lijfblad.
De geschiedenis van het Antwerps Kathedraalkoor (AKK) gaat terug tot 1382, maar de “moderne” doorstart dateert van 1927, toen Lodewijk De Vocht (leermeester van Lodewijk Mortelmans; toch niet de minsten!) er zijn schouders onder zette. Via de kanunniken Gabriël Striels en Jan Schrooten bleef het koor in kwaliteit groeien en ook in de eerste periode van de vooralsnog laatste kapelmeester, Sebastiaan Van Steenberge, werd hard gewerkt om de hemelse koorklanken te verfijnen. Aanvankelijk was het kathedraalkoor zeer nauw verbonden met het befaamde Sint-Jan Berchmanscollege (aartsbisdommelijk), later met het Onze Lieve Vrouwecollege (Jezuïeten). Maar de laatste jaren was de roem van het koor tanend, net zoals die van de scholen waarmee het in een adem genoemd werd. En dat had echt niks met de zangers te maken!
Want in de plechtstatige Antwerpse kathedraal begon enkele jaren geleden de voelbare “zachte bries” te waaien van de katholieke sekte Sant’ Egidio, opgericht in 1968 door de Italiaan Andrea Riccardi (ooit nog – kan het erger? – “politicus” in het Italiaanse kabinet van Mario Monti, 2011-2013, need we say more?) Zoals echter gebruikelijk met die infantiele Sant’ Egidio-kliek hebben ze de Bijbelse chronologie ook hier weer helemaal omgedraaid: in 1 Kon. 19, 10 e.v. doorstaat Elia achtereenvolgens een storm, een aardbeving en een alles verterend vuur, alvorens gestreeld te worden door de goddelijke “zachte bries”. Wat bij Sant’ Egidio echter begon met een meurende flatus, raast nu als een vernietigende passaatwind onder de gotische gewelven van de kathedraal.
Ondertussen is zelfs de verlopen sloerie Kristien Hemmerechts lid van deze katholieke kleuterklas van de “vrienden van Jezus”! Jawel, lieve lezer, het gaat over diezelfde Kristien Hemmerechts die ooit, in een minder gesmaakt TV-optreden, de eucharistie nog vergeleek met een kannibalistische schranspartij! Een “goddelozer” bestaan leiden, wordt dan een schier onmogelijke opgave! Dat het doodsvonnis van het AKK op dát eigenste moment met martelarenbloed werd ondertekend, is hiervan slechts een logisch gevolg! Want de Sant’ Egidio-gemeenschap, wiens streven het is om kerkelijke traiteur te spelen voor een ecologisch blik nauwgezet uitgezochte behoeftigen, derft liturgisch natuurlijk de noodzakelijke diepgang om te genieten van de hemelse klanken, eeuwenlang bijeen gecomponeerd door het opperste kruim van onze muzikale genieën!
Liever nog dan met Vivaldi, Mozart, Brahms, Vierne of Poulenc, willen de “hippe Egidio’s” eerder driftig om de oren geslagen worden met de gortsaaie liturgische schlagerdeuntjes van de uitgetreden en getrouwde, nadien gescheiden en hertrouwde half-jezuïet Huub Oosterhuis, die de vleselijke aandriften van harte en wellustig liet prevaleren op zijn goddelijke taak! Wellicht daarom ook dat de “bekoringen” uit het Onze Vader zo nodig moesten getransformeerd worden in “beproevingen”: van lijflijke bekoringen willen die lui immers helemaal niet verlost worden! Voor de nieuwerwetse geestelijkheid, die opschoot uit 20ste eeuwse kerken in fabriekshal-stijl en daarenboven wil huwen, wordt de gotische “elevatie” (het hoog heffen van de hostie) – en de muzikale verklanking ervan – ten zeerste verdacht! Ik zou willen hopen dat de lezer het verband zag!
Dat verband is niettemin duidelijk! Elevatie (vanaf ca. 1140) en celibaat (vanaf de twee concilies van Lateranen van 1125 en 1139) dateren uit de eerste helft van de 12de eeuw; de eeuw van de cisterciënzer spiritualiteit (de “grijze” monniken van Citeaux) en de gotische kerkenbouw. De gotiek wordt gekenmerkt door een streven naar “hoogte”, naar God, vandaar ook de elevatie, de hoog- of opheffing van de hostie, het geconsacreerde brood, lichaam van Christus en de later ingevoerde hoogheffing van de kelk met de geconsacreerde wijn, het bloed van Christus. Wie hoog heft, “toont” de ultieme kern van het katholiek geloof, “toont”, hoog verheven, niemand minder dan God, in welke gewichtige zin de mens tot het goddelijke wordt uitgenodigd en in welke even gewichtige zin een bezwaar ontstaat tegen de gehuwde staat van de geestelijke die enkel God te dienen heeft. Wie God op zulke “hoogte” viert, eert Hem evenzeer met “hemelse klanken”, haast met engelenkoren, voortgesproten uit de muzikale pennen van zaligmakende meesterbreinen.
Nu kunnen we dit alles, in deze materialistisch-individualistische tijden, achterhaald of zelfs ronduit belachelijk vinden – het zij zo! – maar dat is nu eenmaal waarin de katholiek gelooft, waarin de katholiek behoort te geloven, wil hij of zij zich nog met recht katholiek noemen. De rest is hypocrisie! Wie God Zijn “pole position” ontneemt, is geen katholiek meer. Ná de gotiek, te beginnen met de reformatie, begon zoetjesaan de aftakeling. Niet God maar de mens kwam in de nucleus te staan. De “hoogte” van de gotische kerk denderde naar beneden tot de “laagte” van de fabriekshal-stijl, de “elevatie” van hostie deinde horizontaal uit tot het opsteken van een “platte planeet” van goed 30 cm doorsnee, evenzeer verbrokkelde gaandeweg het bezwaar tegen de gehuwde priester en, tot slot, maakte de goddelijke engelenmuziek allengs plaats voor het “Menschliches Allzumenschliches” schlagerfestival van “défroqués”, genre Oosterhuis! Met ook dit hoogst betreurenswaardig gevolg dat nog slechts het materialistisch-individualisme, waaraan onze tijd zo gruwelijk lijdt, de enige grond werd voor een Kerk nog slechts bestaande uit sociaal assistenten en straathoekwerkers: de Kerk van Sant’ Egidio!
Die sociaal assistenten en straathoekwerkers, en met name chef de cuisine Hilde barones Kieboom, haar sous-chef Jan De Volder, chef de partie diaken Pieter Wieers en heel hun schare geweten sussende volgers en aanhangers, hebben de kathedraal van Antwerpen nu stevig in hun klauwen. Pastoor Bart Paepen, de man die elk kosmisch zwart gat het nakijken geeft als het erop aankomt alle gravitatie rond de eigen navel te laten draaien, op de eerste plaats! Hij heeft aan de machtswellustige, Nietzscheaanse “Egidio’s” het AKK wetens en willens opgeofferd. Bisschop “Johnny Bonny” probeert er wel iets aan te doen, haat tevens de Sant’ Egidiosekte grondig, maar slaagt er niet eens in om met z’n legertje “wuifhandjes” en “pinke-mannetjes” ook maar één mannelijke beslissing door te drukken. En de rest van de kathedrale bende laat zich, zoals gebruikelijk, graag van hun docielste kant zien.
In september vorig jaar – datum waarnaar de Wikipedia-pagina van het AKK verwijst – werd het oude AKK op een vergadering uitgenodigd in het Patronaat van de Onze Lieve Vrouweparochie, in de Heilige Geesstraat waar het koor al járen repeteert. Vooraf hadden de leden de koppen nog bij mekaar gestoken om, voor de zoveelste keer, hun desiderata kenbaar te maken. Die kwamen erop neer dat koorleden terug muziek wilden maken in plaats van geestdodende schlagers kwelen. Het is zelfs niet tot een gesprek gekomen. De ooit zo populaire pastoor Bart kondigde er, zonder overleg en ijskoud vanop “den blauwe steen” aan dat het koor, met een traditie tot in 1382 (!), niet meer bestond. De kathedraal ging verder met nog te zoeken zangertjes en zangeresjes van 10 tot 16 jaar en het angstaanjagend kwetterend “volwassenenkoor” van – voelt U ‘m al aankomen? – Sant’ Egidio!
VTMisering
Geen “hoge” muziek meer in de kathedraal van Antwerpen, maar “laag bij grondse” toppers uit het repertorium van een katholieke kleuterklas. Klappen in de handjes mag ook! Geen verheffing meer van de katholieke geest, maar plat op de ordinaire bierbuik van de VTMisering. Kinderen en adolescenten die jarenlang hondstrouw op post waren in elke – ik herhaal: “elke!” – zondagsviering, op elk – ik herhaal “elk!” – concert – en elke – ik herhaal “elke!” – repetitie, met één pennentrek mordicus en zonder weerwoord buiten gezwierd door Onze Moeder de Heilige Kerk, of toch een deel ervan. De van oudsher geëngageerden hebben de duimen moeten leggen voor “bobo-cultuurkatholieken” die, vanuit hun solipsistisch individualisme, zelf wel zullen uitmaken wanneer ze komen meezingen. Zelfs Sebastiaan Van Steenberge, de olijke kapelmeester die al langer op een zijspoor werd gezet, kwam er niet eens nog aan te pas. Sindsdien klinkt aan elke gezinstafel van elk toegewijd ex-koorlid het lied van de schande. Schande, schande, driewerf schande!
Koorleven voor Dummies
Als ooit het boek “Koorleven voor Dummies” zou geschreven worden, staat gewis reeds in het voorwoord dat jongens, maar ook meisjes – dat wordt vaak onderschat – tussen de 10 en de 16 jaar een stemverwisseling ondergaan, met alle gevolgen van dien voor het koor. En net die leeftijd wordt dan voor het nieuwe kathedraalkoor gevraagd! We onthouden U verder graag alle roddelpraatjes, hypotheses en postulaten die thans, niet eens op discrete wijze, door de wandelgangen tijgen. Wie z’n kerk écht wil laten leeglopen, kan geen betere manier bedenken! En als er, wie weet, ondertussen toch nog gelovigen zouden bestaan die de “oorverbrijzelende” soundscape van het Egidio-koor (dat zekerheidshalve en besmuikt “volwassenkoor” wordt genoemd) willen trotseren – wellicht bij wijze van auditieve flagellatie en als postuum eerbetoon aan Petrus Damiani (De Laude Flagellorum, ca. 1070) – dan is het aanhoren ervan meteen goed voor een volle aflaat!
Middernachtmis
In de Middernachtmis hadden we al prijs! Een tiental “Egidio’s” kwetterden, pokkevals en ieder voor zich (van een koorklank was geen sprake) de “all time favourites” door de gelukkig echorijke kerk. De tweeklank tussen orgel en koor zinderde door de ruimte: het orgel, zoals het behoorde te klinken, het koor haast antifonaal! In de “The First Noel” werd de hogere zangpartij bovendien gecensureerd wegens onhaalbaar. Op een gegeven moment zette pastoor Bart zelfs een compleet andere strofe in! Amateuristische onbeholpenheid klonk nog nooit zo knullig! De buitengesmeten ex-koorleden ontvingen, ondanks alles, toch nog een mail om mee te komen kwekken met de erbarmelijke Egidio’s, want aan ongelikte lef ontbreekt het de kathedrale sibbe niet! Een delegatie van hen was aanwezig, maar bewaakte, godzijdank, hun reputatie en eer door te zwijgen en vooral niet te participeren: een “stil protest”; beresterk, voor wie het wilde begrijpen!
Met Kerstmis zelf werden we onthaald op een betaald “gastkoor”: een viertal huilende heksen die in een gloria van dik 20 minuten (!) de nostalgie naar het AKK al niet diabolisch oppookte dan toch sanguinisch brandend hield. Nog nooit schoten uitgebraakte noten zo diffuus alle transepten van de kerk in. Het leek wel of de duivel zelf fanatiek huishield op het oksaal! Zingen werd spontaan verward met brullen of loeien. Vreemd toch! Temeer omdat in Van Dale al deze lemmata in een ander boekdeel opduiken. Het duivelskoor werd bijgestaan door een voorzanger. Dat bleek de oud-kapelmeester van het gewezen AKK te zijn, Sebastiaan Van Steenberge, die achteraan verborgen, in de “put” van het hoogkoor, de geloofsbelijdenis mocht voorzingen en pas na het “Ite missa est” het muzikaal gefolterde godsvolk, bij wijze van afsluiting, mocht komen dirigeren. Het zou, na zoveel degradaties en vernederingen, de man niet weinig sieren de eer aan zichzelf te houden.
De conclusie staat buiten kijf: de “Egidiootjes” hebben onze kathedraal ingepalmd! De sekte van de godsmoordende Zarathustra’s en infantiele “vriendjes van Jezus” hebben met hun Nietzscheaanse machtsspelletjes de laatste restjes geloof op de altaren van hun pueriel modernisme opgestookt. Het ex-AKK, geëngageerde, bezielde Antwerpse jeugd, wordt alweer vertrappeld in de nieuwerwetse holle leegte. Spijtig dat de normaliteit opnieuw in de ijzige kou blijft staan. Straks gaat alle aandacht weer naar het losgeslagen grut; door links gefêteerd, door rechts terecht veracht, terwijl de laatste asielen van de normaliteit in sneltreinvaart worden gesloopt. Toen de oorlogsbeelden van islamitisch tuig, van de respectloze “civilibeten” die alles kort en klein slagen, de krantenkoppen besmeurden, keek eenieder weer met afschuw naar dat inhoudsloos en ondankbaar geïmporteerd grondsop. Wie beseft echter nog dat ze hulp krijgen van binnenuit?
*
*
