Niet langer De Standaard

Op het einde van een individuele sessie met iemand uit de media waren we nog wat aan het keuvelen, en vroeg ik hoe het gaat met de mensen uit de journalistiek. De patiënt antwoordde dat het eigenlijk allemaal zombies zijn. Ze volgen slaafs de bevelen van de redacties, die op hun beurt gestuurd worden door de eigenaars van de mediakartels. Onafhankelijke journalistiek is zo goed als dood, er is altijd wel ergens een broodheer wiens lange tenen niet mogen betreden worden. Die mensen ga je hier niet snel zien dacht hij. “Maar, weet je wie er wel interessant zou kunnen zijn voor een sessie? De oud-journalisten van De Standaard, van de vroege periode. Die hoor ik via via wel klagen, en zouden wel open staan om eens met jou te praten. Ik stuur jouw gegevens door.”

Na enkele dagen kreeg ik een bericht met de vraag of het mogelijk was om af te spreken met een groepje van gepensioneerde journalisten. Ze hadden het meer en meer moeilijk met wat de krant momenteel voorstelt, en vroegen of ze mijn hulp niet konden inroepen om wat perspectief te bieden.

Aan het begin van de groepssessie deed ik mijn gebruikelijke pitch waarin ik uitleg dat ik niet zomaar iemand volg, en dat ik wel al eens een visie durf brengen die ingaat tegen wat ze geloofden. Voor we begonnen voegde ik er per uitzondering nog het volgende aan toe: “En vandaag zit ik hier met een dubbele rol, want als dokter zit ik hier ook als een verwoed oud-lezer. In het begin van mijn loopbaan keek ik elke morgen uit naar het moment wanneer ik De Standaard uit de brievenbus kon halen, en op de lange reis met het openbaar vervoer de krant kon lezen. De technieken om de toen veel te grote krant vakkundig te plooien had ik snel onder de knie. En gezien het toen al een grote ellende was met de NMBS had ik vaak veel tijd om de krant te lezen. Wie wil er starten?”

“Net zoals u destijds, keek ik ook jarenlang na mijn pensioen uit om elke morgen de krant fysiek te lezen. Al dat digitaal gedoe, dat is niks voor mij. Echter, de laatste jaren wordt het voor mij moeilijker en moeilijker om nog uit te kijken naar De Standaard. Vaak heb ik al zin om bij het bekijken van de voorpagina de krant rechtstreeks bij het oud papier te gooien.” Iemand anders pikte daar op in: “Exact, als er weer iets groen, links of woke op de voorpagina staat, dan is mijn goesting al direct voorbij. Het enige wat jarenlang progressief was aan de krant, was de spelling. Nu is het soms zum kotsen. Hoe de erfenis van De Standaard te grabbel gegooid is, en voor wat?”

“Absoluut”, pikte iemand anders in, “vroeger wist je waar De Standaard voor stond. Het was een conservatieve, katholieke en Vlaamsgezinde krant. Er stond niet voor niets AVV-VVK prominent op de voorpagina. Dat moest dan ineens weg, en God weet waarom.” Nog iemand vervolgde met “Tsja, vermoedelijk zal men dat als te polemiserend gezien hebben, alsof dat ineens niet meer mocht, om karakter te hebben als krant.” De gemoederen raakten duidelijk wat verhit, want iemand ging gepassioneerd verder: “Ja, ineens moest dat allemaal weg, moest de krant neutraler worden, want God behoede dat men iemand zou schofferen met een mening. En ja, als ge neutraal wordt, dan weet op den duur niemand meer waar uw krant nog voor staat.  En dan moet ge van die dure marketingcampagnes voeren om toch maar een “smoel” te krijgen, zodat mensen de krant nog kopen. “Onverantwoord interessant”, wat wil dat nu zeggen? En dan sommige columnisten?” zuchtte de man.

“Waar is het dan misgegaan?” vroeg ik. “Peter Vandermeersch!” werd door zo goed als iedereen simultaan geroepen. En toen gingen de oud-journalisten pas echt uit hun dak. “Die man heeft godverdomme de ganse erfenis van een krant om zeep geholpen, want oh nee, die AVV-VVK? Wat een schande. Dieje gast was nog maar pas hoofdredacteur in 1999, en lap, daar moest AVV-VVK al verdwijnen, want dat was niet modern en seculier genoeg. Die kerel krijgt dus een instituut als De Standaard in handen, en verkloot alles. En het Vlaamse karakter? Ook dat moest maar verdwijnen.”

“En dat was nog maar het begin he, midden jaren 2010 werd zelfs iemand als Dyab Abou Jahjah columnist bij De Standaard. Dat gebeurde onder Bart Sturtewagen, nog zo iemand van dezelfde school als Peter Vandermeersch. Het aantal mensen die mij toen heeft aangesproken dat ze hun abonnement hadden opgezegd, kan ik niet op 1 hand tellen. Trop is soms echt wel te veel. Dat die dan uiteindelijk ontslagen is na controversiële uitspraken op Facebook over een aanslag in Jeruzalem, die hij als verzet bestempelde, is toch niet meer dan normaal. Maar ja, dan was de schade al aangericht.”

“Ja, en dieje Peter Vandermeersch, die heeft dat dus nog eens gedaan in Holland hé. Hij is vertrokken bij De Standaard en naar het NRC Handelsblad gegaan, waar die ook enkele grote veranderingen doorgevoerd heeft. En ook al is hij erin geslaagd om de verkoop te doen stijgen, niet iedereen was gediend met zijn manier van leiding geven, die door velen als een “angstcultuur” omschreven werd. De krant moest ineens in tabloid formaat. Hij kon maar net aanblijven tijdens het Friso-schandaal, al was de roep om zijn ontslag groot. Dat hij een favorietje is van Mediahuis is duidelijk, want sinds 2022 is hij CEO van Mediahuis Ierland, waar hij ook dezelfde truuken uithaalt. Ok, de lezers groeien misschien wel, maar ten koste van wat? De identiteit van de kranten? Moet het dan allemaal eenheidsworst zijn?”

“En dan de huidige hoofdredacteur, Karel Verhoeven. Die zit vanuit zijn links-elitaire toren de krant in een almaar linksere en groenere richting te sturen.” “Ja, als hem tenminste niet op de Bilderberg-conferentie zit. Wat die daar te zoeken heeft als deelnemer is toch niet te begrijpen. Het enige dat je daaruit kan concluderen is dat De Standaard in de zak zit van de globale elite, want waarom nodig je anders een hoofdredacteur uit, die de journalistieke lijn van een krant uitzet?”

“Weet je nog wat het ergste is?”, zei iemand met tranen in zijn ogen, “wat zou een grootheid als Manu Ruys hier nu van vinden?” “Man, niet alleen Manu, ook al de andere hoofdredacteurs. Als je die zou kunnen aansluiten op een windmolen, ze zouden zo hard en zo lang zich omdraaien in hun graf, dat er genoeg energie is voor dat idiote energie-eiland van die madame Van der Straeten. En dat die rampzalige minister dan ook nog eens de score van “Heel Goed” kreeg van De Standaard, tsja, dan zijn we uitgepraat he.”

Tijdens ons gesprek kregen een aantal aanwezigen berichten die verband houden met de aanval van een groep extreemlinkse activisten op het bedrijf OIP in Doornik, omdat het bedrijf medeplichtig zou zijn aan de militaire acties van Israël, met name in Gaza. Dat de vernielingen aangericht waren aan de infrastructuur en tanks bestemd voor Oekraïne, is de ironie voorbij. De berichten die binnenkwamen vermeldden dat De Standaard ‘embedded‘ aanwezig was tijdens de actie, waarop de temperatuur in de ruimte weer wat omhoog ging.

“Dat is toch niet meer te geloven, dat je als krant beslist om deel te nemen aan zo een actie. Akkoord, soms is embedded journalistiek noodzakelijk, maar het gaat hier niet over een overheid die journalisten uitnodigt. Het gaat hier over een gewelddadige groep vanuit de extreemlinkse hoek. Je zou toch verwachten dat je als krant dan de instanties verwittigt om dit te voorkomen.” “Hah, die gasten kregen zelfs politiebegeleiding, dus het mocht blijkbaar allemaal gebeuren.”

“Goh, misschien is De Standaard nog altijd onder invloed van extreemlinks?” zegt iemand al schertsend. “Weten jullie nog, Guido Kindt? Die gast heeft in april 1992 dagenlang in de gevangenis gezeten op verdenking van spionage voor Rusland. Sinds eind jaren 60 zou die maandelijks 10.000 Belgische frank gekregen hebben in ruil voor technische informatie.” Iemand anders ging verder: “Ja, man, wat was dat toen. Ik herinner me nog een grap op de radio die suggereerde om de naam AVV-VVK maar te veranderen in AV-CCCP.”

En toen kon de sessie toch nog met een lach afgesloten worden. De deelnemers waren tevreden dat ze hun frustraties hadden kunnen uiten, en konden eigenlijk alleen maar, samen met mezelf, tot de conclusie komen dat een instituut als De Standaard haar volledige identiteit verloren is onder invloed van geld en macht. Dat dit betekent dat een almaar grotere groep kranten allemaal hetzelfde lijken te verkondigen, vaak met gezamenlijke redacties, is een ontwikkeling die nauwelijks terug te draaien is. De mediaconcentratie van titels in handen van een klein aantal groepen is niet te stoppen. De hoop is dan maar gericht naar kleine onafhankelijke titels en of online media die voor de alternatieve stem kan zorgen. Want als het allemaal gestuurd wordt vanuit de Bilderberg-groep, is er geen enkele hoop meer.

Als fan van het werk van Manu Ruys is Dokter Marek dan ook bijzonder trots dat zijn teksten gepubliceerd worden in ‘tScheldt, wetende dat Manu Ruys een fan was van ‘tScheldt, en dat hij aanmoedigende boodschappen stuurde naar de redactie. Dat hij bezorgd was voor de verloedering van de journalistieke waardes is alleen maar getuige van de visionaire man die hij was. Het is intriest dat zijn nalatenschap zo vernietigd werd.