Een kwartier. Zolang duurde het Journaal, toen het nog Het Nieuws heette, en de VRT de BRT was. Kort en duidelijk. En dan kwam Armand Pien, die in enkele minuten tijd zijn ding deed, duidelijk en bondig uitleggen wat voor weer we gingen krijgen.
En nu duurt het Journaal, sorry, het NWS … drie kwartier. Is er een doelman die niet mee gaat sjotten op een kampioenschap? Daar wordt dan een kwartier over geleuterd. Zijn bomma, schoonmoeder, buur, psycholoog en kleuterjuf van weleer komen aan het woord. En zes sportjournalisten. Gaat het sneeuwen? Tien minuten paniekzaaierij. Een sneeuwbom! Het kan glad zijn! Heeft het dan gesneeuwd? ’s Anderendaags twintig minuten geleuter over de sneeuwperikelen. Interviews met mensen die de sneeuw gezien hebben, erin gespeeld hebben, komen vertellen dat sneeuw wit is, en koud, mensen die er met de auto door gereden hebben, anderen die er niet in gereden hebben, er een choco bij gedronken hebben, er een sneeuwman van gemaakt hebben, er een sneeuwvrouw van gemaakt hebben, er een non-binaire sneeuwpop van maakten…
Het is drummen in de wereld van lichtgewichten die bekendheid nastreven.
TV kijken is grotendeels tijdverlies. Het verdienmodel wordt echter meer en meer duidelijk sinds de waanzinnige wedden voor “schermgezichten” openbaar gemaakt werden. Zo’n 700.000 euro voor de Tom Waesen, Jeroen Meusen en Phillippe Geubelsen van deze wereld. Wat een gejammer van Siska Schoeters dat ze niet zoveel verdiende (“ik hoop dat mijn dochter ooit in een wereld mag leven waarbij vrouwen evenveel mogen verdienen als mannen”) is inmiddels kennelijk opgelost. Dat ze altijd al meer verdiende dan 1.995 van de andere 2.000 VRT medewerkers (waaronder 945 vrouwen) was geen probleem voor Siska – “ik gebruik botox, net zoals iederéén” – Schoeters.
Wie niet weg is, is gezien, klonk het vroeger bij het verstoppertje spelen. Nu is het omgekeerd. Terwijl meisjes van 14 vroeger boos waren als iemand hun dagboek las, zijn ze nu nog bozer als hun dagboek juist niet gelezen wordt. Het is drummen in de wereld van lichtgewichten die bekendheid nastreven. De ‘15 minutes of fame’ waar volgens Andy Warhol iedereen recht op had, daar geraken we ongetwijfeld nog.
Allen naar het Walhalla van de Bekende Vlamingen. Want die scheppen poen, doorgaans door niet veel bijzonders te moeten doen. You Tubers, influencers en andere ééndagsvliegen als de nieuwe artiesten.
Een belangrijk onderdeel van het verdienmodel is uiteraard het wederzijds promoten door de BV’s. Uit slecht ingelichte bron vernamen we overigens dat naast het Economisch Wereldforum in Davos, er ook jaarlijks een Forum der BV’s plaatsvindt. Een gesloten bijeenkomst, waar de BV’s de rolverdeling voor het volgende jaar afspreken.
Want het moet u toch ook al opgevallen zijn: er gaat geen enkele TV-avond voorbij of er wordt een riedel BV’s losgelaten in programma’s door andere BV’s geënsceneerd. Ze doen samen mee aan een quiz met afgesproken vragen en voorbereide grapjes om dan De Slimste Mens ter Wereld te willen worden. Ze gaan samen Sergio’s eten vreten, ergens over de grens. Ze schuiven aan bij De Tafel van Vier. Ze verdringen zich in De Ideale Wereld. Ze gaan samen op reis, op een zeilboot de oceaan over, of in Groenland over de ijsvlakte. Wat dat laatste betreft: toch straf dat er bij temperaturen van min 28 altijd een cameraploeg de strapatsen van de meute kan filmen. En het kapsel en de schmink van de aanwezige BV’s er altijd prima uitziet. Geen ijspegel te zien. Denkt U echt dat ze daar 170 kilometer gaan stappen, met een slee van 18 kilo achter hen aan? En dat die cameraploeg erachteraan moet hossen? Met nog meer gerief? Het is zoals bij de Planckaerts. “Toevallig” filmt de camera net het moment dat er een plank vlak naast Franscesco (‘doe normaal, wees marginaal’) zijn hol klinkende schedel valt. En dit langs drie invalshoeken… waarbij ook de paniekerige blik in de ogen van zijn medemarginalen mooi in beeld gebracht wordt. Denkt U echt dat die bende een kasteel koopt, en het eigenhandig restaureert? Echt? Moeten we echt met Sam Gooris naar Japan? De verfijnde Japanse samenleving gaan verboertigen met dergelijk sujet als gids? Geniet U van de Verhulstjes, de Pfaffs, de Vermeires? Deze laatste reeks is inmiddels stopgezet. De cameralui vielen in slaap tijdens het draaien.
De BV’s interviewen ook elkaar graag. Doodsimpel. Het Huis. Alleen Elvis blijft verdergaan. De Tafel van Vier. De Afspraak. Vandaag. Gisteren en Overmorgen.
En dan zijn er de sportlui én de sportjournalisten. Eén éénvoudige afspraak hebben deze twee groepen Maarten van Gramberen en de Aster Njamjamlekkers van deze wereld. We zorgen dat we allemaal in beeld komen. Vroeger kwam een coureurke in het nieuws als hij een wedstrijd won. Nu interviewen ze hem drie dagen op voorhand, tonen zijn vertrek, laten zien hoe hij het parcours verkent, we vernemen wat hij eet en hoe hij dat verteert… Na de wedstrijd nog vier interviews met zijn vrouw, vader, buren en tutti quanti. Om dan een miljonair “Vive le Vélo” te laten vol leuteren. Om van de voetbalpraatprogramma’s te zwijgen.
Zich in “de boekskes” wringen, of op het internet een filmpje vullen is nog zo’n strategie. Hebben ze een nieuwe hond, een ander lief, een gekeerd geslacht, een hippe tattoo of bijgewerkte borsten, dan wordt dit breed uitgesmeerd. Bijzonder leuk wordt het wanneer iemand negatief reageert en het aandurft te zeggen dat die borsten ‘mottig’ zijn. Dat heet dan ‘body shaming’, en dan komt het ‘slachtoffer’ nog eens in het nieuws. Mooi zo. Alsof iemand zit te wachten op de zoveelste uitspraak van Jacotte Brokken dat ‘haar lichaam héél normaal is’. Om dan te zaniken dat stoute mensen die de hele weerkaart wel eens willen zien, dat toch niet zo normaal vinden. Waarom hebben we overigens drie weermannen/vrouwen nodig?
In Davos wordt het dus afgesproken. Jaarlijks. In het geniep. Wie wanneer op welke manier door welke andere BV in beeld gebracht wordt. En als Maaike Cafkweyler het afgelopen jaar maar 248 keer op TV kwam en 247 keer in de boekskes over MeToo, viel het allemaal misschien nog mee.
