De koningin die van haar zoon geen koning maakte

Nu het Platinum Jubileum van Koningin Elizabeth II vier dagen is gevierd en de uitgejouwde premier Johnson binnen zijn eigen partij een vertrouwensstemming oneervol heeft overleefd, blikken we met onbeschroomd plezier even terug op onze anglofiele marathonkijkervaring.

**

Die Britten, wat zijn zij toch in staat tot grandeur. Persoonlijk worden we niet echt van onze sokken geblazen door de nog bestaande koningshuizen. Die Britse monarchie daarentegen is andere koek. Vergeet even de persoonlijke perikelen rond Diana, Andrew en Harry. De traditie van dienstbaarheid die de Queen nu al 70 jaar belichaamt kan niet anders dan respect afdwingen. Het wereldrecord troon zitten gaat nog steeds naar de Franse Zonnekoning Louis Quatorze met zijn 72 dienstjaren, gevolgd door koning Bhumibol van Thailand (met 71 jaar) en de Queen rondt dus de top 3 af.

In een guitige introductie sprak universeel genie Stephen Fry over de vele doorgeknipte lintjes, tal van gelanceerde schepen en vooral het al zeventig jaar moeten tolereren van al die premiers. Het koninklijke gevoel voor humor is wijd bekend. Denk aan 2012 bij de Summer Olympics toen ze zich in een filmpje samen met de corgi’s liet escorteren door ‘haar’ geheim agent James Bond (Daniel Craig). Deze keer kwam in een filmpje beertje Paddington op de thee. In een verfijnd hilarische scene onthult de beer dat hij altijd een ‘marmelade sandwich’ in zijn hoed verborgen houdt, want je weet maar nooit. ‘Ik ook’, grinnikt de Queen en haalt zo’n boterham uit haar handtas (waarvan iedereen zich al decennia afvraagt wat daar in godsnaam allemaal in zit). Haar ritmisch roffelen met een theelepeltje om de ‘We will rock you’-opener van het concert door de band Queen aan te geven, doe het maar als 96-jarige vorstin. Ook het optreden van Charles en Camilla als zichzelf in de populaire soapserie EastEnders was onuitgegeven geslaagd. Het is van een andere orde om je waardigheid met een kwinkslag te bewaren dan om mee te huppelen in pakweg ‘The Masked Singer’.

Het Britse koningshuis houdt geen wetten tegen noch drukt het er door. Die monarchie vormt een solide ruggengraat voor een steeds sneller evoluerende samenleving. De Queen als symbolisch hoofd van de kerk, het leger en de natie weet als geen ander pragmatische wijsheid te koppelen aan ‘coole’ inzichtelijkheid om een traditie te vrijwaren van vrijbuiters die -eens volwassen- die volop beamen. De gelofte die ze aan de Hogere Macht aflegde heeft ze trouw gestand gedaan. Oud aartsbisschop John Sentamu van York stelde dat het geloof van de Queen in Jezus en de Anglicaanse kerk haar juist de vrijheid verschafte om ongedwongen om te gaan met andere religies. Ze getuigt ook van haar eigen geloof zonder ongelovigen ongemakkelijk te maken. Iemand die immers zijn eigenste identiteit op een authentieke wijze uitstraalt zal zich niet gehinderd weten om andermans essentie te waarderen. Daarom blijven haar kerstboodschappen telkens weer pareltjes van spirituele televisie op niveau.

Wat de koninklijke kneuzen betreft: Harry mocht mee aan het handje van zijn meesteres Meghan die voor dit keer haar hunkering naar aandacht in een beschermslip had weten te proppen. Voor hem voortaan enkel een kroontje op het achterhoofd én zelfs publiek gejoel bij het betreden van St-Paul’s Cathedral. Tegen de prinselijke piemelaar Andrew zal wellicht iemand van de Royals hebben gezegd: ‘Zou jij dat jubileumweekeinde niet beter een aanval van corona faken?’. VTM-gastcommentator Jo De Poorter, voor wie de ouderdom beleefd blijft terugdeinzen, was net als ons zeer opgetogen over het hele gebeuren. De eredienst in de kathedraal was dan ook één lang kippenvelmoment. Judith Weir had als ‘Master of the Queen’s Music’ een schitterende ode gecomponeerd die perfect paste tussen de klassiekers. Je hebt bovendien echt de indruk dat al die uitgedoste Dukes en Lords best van pas komen op zulke events. Het popconcert met Elton John (pakkend), Jax Jones (hyper dynamisch), Diana Ross (zwak als climax van de avond), Rod Stewart (versleten), Celeste (verbluffend), Andrea Bocelli (vakmanschap), Adam Lambert (die stem!) en Queen (onmisbaar), George Ezra (sterk), Duran Duran (met als gast de ongeëvenaarde Nile Rodgers) en de sterrencast uit de West End-topmusicals van Andrew Lloyd Webber was voor zowat iedereen van de 22.000 aanwezigen en de miljoenen mensen thuis een fenomenale ervaring. De vlekkeloze productie, waarin men gebruik maakte van de allernieuwste digitale technieken, maakte televisiegeschiedenis.

In het Verenigd koninkrijk weet iedereen dat de befaamde BBC-objectiviteit regelmatig onder druk staat door twitterende journalisten die links dragen en door net iets te veel geschoktheid over ‘foute’ diversiteitscritici. De nieuwe BBC-baas ziet er intussen op toe dat deze subjectiviteit gesust wordt. Anderzijds is het voor de kijker voluit genieten bij het nauwkeurige commentaar als de troepen worden geschouwd (het bewonderenswaardige ‘Trooping the Colour’) of bij het enthousiasme dat de presentatoren uitwasemen over zoveel dankbare eerbied van de geïnterviewde gasten voor de viering. Ook de documentaire over de koninklijke attributen (de regalia) bij de kroning tot Queen in 1953 met de quasi militaire precisie van de voorbereiding was verhelderend. Op de dictatoriale periode onder de puritein Oliver Cromwell tijdens de 17de eeuw na bleef het instituut 1000 jaar overeind. Het was koning Edward IV die de kroning luister bijzette met de pompeuze ceremonie.

De schier oneindige pracht en praal van de volkse parade op zondag met dubbeldekkersbussen, blitse Bond-auto’s, beroemdheden, dansers, acrobaten, levensechte cartoonfiguren en voertuigen uit de zeven decennia van het jubileum brachten Groot-Brittannië voor alle generaties in beeld. Een eensgezind volk, het mag eens voor een keer, toch? Ook voor verstokte anti-royalisten bleef het moeilijk om niet blijgezind van deze historische vierdaagse te proeven. Excentriek op zijn Brits!

**