Er werd al zo lang naar uitgekeken, streepjes werden diep in de muur gekerfd, iedere dag werden de velletjes papier aftellend van de druivelaar gescheurd, maar eindelijk was het dan zover: onder de titel “Deze VRT, Weg Ermee!” organiseerde de debatclub op 11 februari jl. in het vertrouwde hotel De Basiliek te Edegem het enige echte en diepgaande debat over het Vlaamse staatszendertje dat het niet laten kan de onoplettende Vlaming dag in, dag uit en op zijn kosten te indoctrineren.
De verwachtingen waren vooraf hooggespannen, niet op de laatste plaats omdat de titel van het debat toch min of meer leek te suggereren dat voorgoed de maat zou genomen worden van die gesubsidieerde verdeeldoos van extreemlinks ressentiment. Dat gebeurde echter spijtig genoeg niet. Gelukkig had een flink deel van de in grote getalen opgedaagde toehoorders van tevoren al een copieuze maaltijd verorberd, hetzij in De Basiliek, hetzij elders, want die avond bleef zo goed als iedereen op z’n honger zitten.
Dat was natuurlijk vooral aan het deelnemersveld te wijten. Vanuit de zaal gezien zaten ter linkerzijde Rik Van Cauwelaert en Siegfried Bracke de “éminence grise” uit te hangen, maar veel verder dan een slechte imitatie van Statler en Waldorf kwamen ze niet. Wie dan Statler en wie Waldorf na-aapte was niet meteen duidelijk, maar dat beider houdbaarheidsdatum ontegensprekelijk reeds een poos door de voortschrijdende geschiedenis werd opgeslokt, lijdt nu geen twijfel meer. Ter rechterzijde wipte Johan Sanctorum als een versleten Kermit geëxalteerd op zijn stoel, maar zijn gekunstelde jeugdigheid kon enkel geaffirmeerd worden in de wel heel geriefelijke equatie tussen hemzelf en de twee andere afgetakelde oudjes. In het midden deed Pieter Bauwens, net als Gonzo, zijn best om modererend in beeld te komen, maar telkens hij na weer een tamme repliek de eindnoot uit zijn trompet wilde knallen, kwam er slechts wat miezerige confetti uit z’n beker. The Muppets hadden de debatclub niet eens op verdienstelijke wijze veroverd.
Het ergst was Statler Van Cauwelaert eraan toe. Met de vlotheid van een licht dementerende bompa die alles al heeft meegemaakt maar niks meer te zeggen heeft, verdwaalde hij bij voorkeur in het oneindige universum net naast de kwestie en vulde de ontstane leemten op met gezagsargumenten die zo mogelijk nog meer leemten veroorzaakten. Alles wat vooral Kermit terecht in de groep gooide, was voor Rik dan ook onzin. Nooit evenwel werd helemaal duidelijk waarom. Het cordon mediatique bestond volgens ouwe Rik niet en in zijn lange carrière had hij op de VRT meer debatten gevoerd met VB’ers dan met alle blaaskaken van de andere partijen tezamen. Een zucht van plaatsvervangende schaamte woei, omwille van zoveel gebeuzel, door de overvolle zaal. Zijn voorbeelden misten op de koop toe kern en toepasselijkheid, zodat iedereen werd benomen door een milde vorm van onpasselijkheid. Voor Rik mocht de VRT, dat baken van objectiviteit en ontkleutering, blijven bestaan, zolang de politici van de niet onder embargo geplaatste partijen de spelprogramma’s maar links lieten liggen. Dat de huidige staatszender zowat het negatief was van de verkleurde foto die Rik voor zich had liggen, werd door zijn brein niet meer opgenomen. Veel moeite kostte het dan ook niet om in zijn wat verwijfde handgebaartjes die van een slappe regime-trekpop te herkennen die krampachtig nog mee wil tellen hoewel het vooruitzicht op een verdiende rust zich al een dik lustrum geleden dwingend had aangediend.
Dan was Waldorf Bracke toch net iets beter. Zijn arrogante betweterigheid kreeg zelfs een deukje toen hij vanuit de barsten in zijn ondertussen verroest pantser heel even, als in een publieke biecht en al bij al schoorvoetend, scheen toe te geven dat hij in zijn tijd ook maar een meelopertje in het circus aan de Reyerslaan was geweest en evenmin de ijzeren ballen had gehad om op te tornen tegen al die gepolitiseerde atoomkracht onder de VRT-paddenstoel. Lang nochtans boog hij het hoofd niet. Hij rechtte de rug en begon met zijn karakteristiek muizensnuitje pittig te knabbelen aan de korst van het broodje oprechtheid dat hij ons zonet nog had voorgeschoteld. De overblijvende kruimels werden vakkundig bij elkaar geveegd in een zoveelste poging de onderschatte Vlaming een “aandachtsboog” op te solferen van amper een paar minuten. Binnen die tijd moest het journalistiek mogelijk zijn het meest gecompliceerde probleem grondig en ten gronde te behandelen. We zullen niet de enige voor aap versleten toehoorder geweest zijn op wiens lippen de vraag brandde waarom de media er in alle andere Europese landen weldegelijk in slagen om die aandachtboog op te rekken, zeker als kijkcijfers er niet toe hoeven te doen. Immers, men is óf een staatszender die iedere Vlaming (dus ook de intelligentere) moet bereiken, óf een commerciële zender die de platvloerse kinderlijkheid mag doen zegevieren. Vreemd toch ook dat de sterkhouders van dit land geacht worden zich geen drie minuten te kunnen concentreren, terwijl de politieke postenjagers, die het land schaamteloos blijven uitverkopen, tot veertig uur aan een stuk zogenaamd geconcentreerd kunnen doorwerken aan een bij voorbaat halfslachtig regeerakkoord.
Dan maar ’s kijken of Kermit Sanctorum raker kon kletsen. Spijtig, ook dat niet. Hij was nochtans niet slecht begonnen. Maar kikkers hebben nu eenmaal de complexie om hun kaken vroeg of laat op te blazen en dan lijkt het toch waar te zijn dat hun tong verkeerd in de bek zit. Op een gegeven ogenblik ging het niet eens nog over de “publieke” omroep maar over zijn “particulier” ikje. Toen hij dan ook nog eens begon af te geven op z’n broodheer Doorbraak (hij verdiende te weinig) kon Gonzo – die niet alleen debatclub-moderator, maar ook hoofdredacteur van het blad is – zelfs geen miezerige confetti meer uit zijn piccolo-trompetje stoten. Voorbereid was Kermit ook al niet echt: hij verwarde VRT met VTM, kwam enkel snedig uit de hoek als hij zijn eigen boek aanprees en tastte in een verdacht lege voorbeeldentrommel om zijn standpunten kracht bij te zetten. Wat een zooi allemaal! Statler vond het allemaal onzin, Waldorfs verwaandheidsboog stond te gespannen en Kermits gedachten waren meer bij Miss Piggy dan bij het debat. Als dit de “fine fleur” van onze intelligentsia moet voorstellen, dan hebben we echt wel de openbare omroep die we verdienen.
De vragenronde was zoals gebruikelijk weer een maat voor niets, een onverdiend verdaging van een tegemoetkomende nip aan een frisse pint aan de toog. Microfoons worden wel heel professioneel rondgedragen maar niet uit handen gegeven en de vragen moesten naar gewoonte weer uiterst kort, en dus makkelijk te behappen, zijn. Waarschijnlijk omdat de aandachtsboog van het verwaande trio op het podium een stuk korter bleek dan gedacht en voor Statler en Waldorf het sowieso al een poosje voorbij bedtijd was. Wat zich, op papier althans, aandiende als een gepeperd debat met mogelijkheden werd een zoutloze vol-au-vent zonder balletjes, maar met des te meer wind. We maakten ons tijdens de vragenronde snel uit te voeten en concentreerden ons nog uren op het nachtelijke Antwerpen, dat er overigens even verschrompeld bij lag, op die ene kroeg na dan… Compleet verloren zaak, die Muppets. Die van Jim Henson waren pakken beter!