Opiniepeilingen: het Icarus-effect

Marktonderzoekbureaus zijn virtuele winkels die leven bij de gratie van hun opdrachtgevers. Ook voor die glazen bol kijkers geldt het commercieel adagium “wiens brood men eet, diens woord men spreekt”. Bij politieke opiniepeilingen is dat niet anders. Onder het mom van objectiviteit propageren die propagandabedrijven door de gepubliceerde resultaten de visie van hun broodheren, de gezagsgetrouwe media en politieke partijen die geregeld op deze leveranciers van gebakken lucht een beroep doen. In een openhartig raaggesprek begin 1980 met Paris Match maakte presidentskandidaat François Mitterand volgende analyse over het fenomeen dat de verkiezingen vooraf gaat, en dat stof levert voor irrelevante debatten en oeverloos gezever in de gezagsgetrouwe gesubsidieerde media. Hierna een vrije vertaling van zijn bedenkingen bij de peilingen.

“Opiniepeilingen dienen twee doelen”

Enerzijds zijn ze bedoeld om de eigen achterban een hart onder de riem te steken door ‘overpeiling’, waarbij de cijfers aangedikt worden. (cfr de vorige peilingen voor Groen). Dit brengt een zekere euforie teweeg in het kamp der goeden. Worden de te hoog ingeschatte verwachtingen door de verkiezingsuitslag niet bevestigd, dan spreekt men er gewoon niet meer over. Indien het echter vooraf duidelijk is dat de partij op een fiasco afstevent, is het handig aan ‘onderpeiling’ te doen. Vreest men maar 10% te behalen, hanteert men bewust een lager cijfer, pakweg 7%. Dan kan men verklaren dat men het toch niet zo slecht heeft gedaan als de peilingen voorspelden. En zo maakt men van een verliezer een winnaar.

Anderzijds dienen opiniepeilingen om de tegenstrever te ontmoedigen door ‘onderpeiling’, waarbij de kansen bewust onderschat worden (cfr alle vorige peilingen over het VB) Want wie stemt er nu voor ‘losers’. Indien er echter onmiskenbare signalen zijn dat de concurrent een onmiskenbare overwinning dreigt te boeken, dan is het handig om hem te ‘overpeilen’ (Dit gebeurt nu door Humo – de Dag Allemaal der wokies – en De Nieuwe Morgen – de oude is failliet – die het VB de voorbije dagen méér dan 35% toekenden!) Hierdoor beoogt men een ICARUS-effect teweeg te brengen bij de tegenstrever, waardoor die hoog van de toren gaat blazen, en net als Icarus diep dreigt te vallen wanneer die ‘overpeiling’ niet gehaald wordt. En zo maakt men van een winnaar een verliezer.’

Aldus Mitterand, die, hoewel socialist, toch niet debiel was.

Conclusie: opiniepeilingen zijn pure politieke manipulaties, zonder enige wetenschappelijke waarde of relevantie. Op 9 juni ‘s avonds zal blijken of en bij wie dit pervers verkiezingswapen gewerkt heeft.

**

STEUN ‘tScheldt

Of via rechtstreekse storting:
BE11 4310 7607 5248
Referentie: ‘STEUN’ en eventueel uw emailadres zodat wij u kunnen bedanken

**

Of via een steunactie:

STEUN ‘TSCHELDT

**

Of via een abonnement:

Klik HIER