Een van de aangenaamste talkshows op de Nederlandse televisie wordt tegen de zomer helaas stopgezet. Jammer, want dit is nu eens een praatprogramma waarin gasten mogen uitpraten, waarin al eens een kwinkslag wordt gemaakt en waarin vooral geen poco-drammerigheid overheerst. Op NPO 1 wordt elke werkdagavond Op1 uitgezonden; een coproductie van de omroepen MAX, WNL EO en BNNVARA. Telkens gepresenteerd door een duo met M/V en op vrijdag met twee mannen over de politieke week. Enkele journalistieke coryfeeën doen ons telkens kijken naar televisie zoals het hoort.
De heren
Sven Kockelmann gaat meteen op zijn doel af. Met een grapje tussendoor en gewapend met een flinke dosis ervaring op radio en televisie weet hij de gasten zich comfortabel en gerespecteerd te doen voelen. Charles Groenhuijsen was jarenlang Amerika-correspondent voor de NOS, schreef boeken; werkte voor kranten en presenteerde talloze programma’s. Hij hekelde ooit de ‘linkse houding’ en de ‘intellectuele luiheid’ van vele collega’s. Jort Kelder is de flamboyante presentator met de eeuwige bretellen en maatpakken (is voormalig hoofdredacteur van het bekroonde zakenblad Quote. Ook hij schreef boeken en in kranten, presenteerde een massa programma’s en is sinds zijn periode bij de Jong Liberalen goed bevriend met Mark Rutte). Tijs van den Brinck startte in de krantenverslaggeving, verdiende verder zijn sporen bij de EO, presenteerde de praatshow ‘Knevel & Van den Brink’ en maakte programma’s over geloof (Adieu God). Hij is de nuchtere interviewer, Kelder heeft meer een schalkse aanpak, terwijl Groenhuijsen de thema’s eerder ongedwongen benadert.
De dames
Fidan Ekiz is bekend van diverse interviewprogramma’s, was correspondente tijdens de inval in Irak, maakte documentaires, werkte mee aan De Wereld Draait Door en kreeg in 2021 de Pim Fortuynprijs als ‘dapper, taboedoorbrekend en voorbeeldig opiniemaker’. Welmoed Sijtsma begon bij het NOS Jeugdjournaal, doet radio en is vaste presentatrice bij het dagelijkse WNL-programma Goedemorgen Nederland. Carrie ten Napel (dochter van sportreporter Evert) startte bij lokale zenders, ging dan naar Fox Nederland en werkt nu voor Omroep MAX. Zij is eveneens het gezicht van het kerstevenement Scrooge Live waarin bekende Nederlanders ‘A Christmas Carol’ van Dickens als live musical brengen. Magje Fikse heeft een lange staat van dienst op radio , podcasts en televisie als presentatrice voor de EO (Evangelische Omroep). De wisselwerking tussen de presentatieduo’s loopt vlot en zorgt bij de kijker voor een ervaring van evenwicht in de gesprekken. Ook bij de dames telkens een eigen stijl: Fikse bedaard en standvastig, ten Napel iets meer emotioneel betrokken, Sijtsma steeds monter en Ekiz uitgesproken aanwezig. Aan de huidige duo’s bij Op1 gingen tal van andere medewerkers vooraf.
De gesprekken
Een greep uit de onderwerpen: uiteraard komen telkens de grote thema’s van de dag aan bod. De coronaperiode, oorlog in Oekraïne en Gaza, de overwinning van Wilders. Recent ging het over het inmiddels derde D66-regeringslid binnen het uittredende kabinet dat voor een andere baan kiest. Ook een actueel thema: de grote lijnen binnen het overleg achter de schermen tussen PVV, BEB, NSC en VVD. Na het afbakenen van het grondwettelijk kader is men nu de financiële haalbaarheid van de voorstellen in kaart aan het brengen. Over minder migratie is men bij de vergaderende fracties het alvast eens. Dat de liberale VVD aanvankelijk een stof doen opwaaiende spreidingswet in elkaar bokste om ze dan door partijleider Dilan Yesilgöz te laten uitstellen en ze vervolgens door haar eigen senaatfractie te zien goedkeuren, deed de partij tuimelen in de peilingen. Waar Wilders 37 zetels haalde in november ’23 zou hij volgend Maurice de Hond in een nieuwe peiling zelfs 49 zetels halen.
Ludiek karakter
De vinnige Thomas van Groeningen racet met camera doorheen Den Haag om politici aan te porren hun zielsroersels met het publiek te delen. Zijn toelichtingen bij de fragmenten van de dag bieden heerlijke brokjes inzicht. Ook ludieke thema’s passeren echter de revue: het immense succes van de luchtdrukvibrator (75 miljoen verkochte exemplaren) is te wijten aan het tot extase brengen van de gebruikster en dat binnen de minuut na traktatie van het genotsknopje. Schrijfster Heleen van Royen ging als enthousiaste pleitbezorger daarover in debat met een psychologe die het allemaal wat minder mechanisch wilde. Een ander gespreksonderwerp: een groep jongeren was de hedendaagse trend van messentrekkerij om het minste zo beu dat ze gedegouteerd én geëngageerd met ‘Gedraag u’ een bewustmakingscampagne hadden gestart. In Op1 werd ook aandacht besteed aan het ‘bandjessyndroom’. Dat is een bijzonder ongemakkelijk gevoel in de buikstreek doordat bij sommigen na de puberteit het middenrif een beetje naar beneden helt en bijgevolg mogelijk over de bovenste darmslagader heen zakt. Dit veroorzaakt dan weer drukkingspijn tijdens het ademhalen en leidt mensen met die aandoening vaak onterecht naar ongezonde diëten. Om te bewijzen dat het bij een aantal wel en bij een ander aantal niet psychosomatisch is, verricht vaatchirurg Bob Geelkerken voor vijftig procent nepoperaties bij proefpersonen om wetenschappelijk te duiden wie wel degelijk een reële ingreep nodig heeft om het ongemak te verhelpen. Dokter Bob ijverde hier al 25 jaar voor. Of het nu gaat over de fraaiste radiostem van het land of over het verdriet achter de schermen bij politici, het levert menselijke televisie op zonder franje en zonder een links lintje eromheen. Een pakkend moment kwam met een fragment uit een documentaire over BBB-boegbeeld Caroline van der Plas. Ongecensureerd zagen we haar in tranen na de zware stress die ze alleen moet dragen sinds het overlijden van haar echtgenoot. Maar zoals gezegd, er blijft steeds plaats voor onomwonden duiding met meestal een lijst A-gasten die een onmiskenbare rol spelen binnen de maatschappij.
Te rechts?
Wie het programma nog niet kent, probeer eens te kijken. Het kan nog tot de zomer, want dan valt het doek door OP1. Omroep BNNVARA brengt dan de talkshow Khalid & Sophie op dat tijdstip. Het nieuws sloeg in als een bom en vooral bij de medewerkers die het ook maar via de media moesten vernemen. De redactiemachine draaide na het sputteren in het begin prima. Lag het dan aan de kijkcijfers? Of was er dan toch die stiekeme kritiek dat Op1 Wilders aan een verkiezingsoverwinning had geholpen met ‘rechtse praat’? We denken dat we het wel kunnen raden.
