Zijn naam zal de lezers totààl niks zeggen, maar wat deze eenvoudige melkboer in Kaapstad 250 jaar geleden aan heldendaden heeft verricht, lijkt mij uitzonderlijk genoeg om er hier een artikel aan te wijden! Ook al omdat bepaalde groepen in de Regenboognatie zich verzetten tegen een kranslegging bij het standbeeld van deze ‘roekeloze wager’.
Waar gaat het over? Op 1 juni 1773 was toevallig de jonge Wolraad in de buurt toen in de monding van de Zoutrivier bij Kaapstad ‘De Jonge Thomas’, een schip van de Vereenigde Oostindische Compagnie van 1150 ton, op een zandbank liep en in tweeën brak. Vanop het strand stond een menigte zich te vergapen op de zeelieden die vruchteloos probeerden tegen de stroom in het veilige strand te bereiken. Vader Wolraad, die naar zijn zoon was komen zoeken, zag onmiddellijk het gevaar van de situatie in. Hij gaf zijn paard Vonk de sporen en dreef het de bruisende golven in, recht op de boot in nood af, en riep de ontredderde zeelui toe dat zij de staart van het paard moesten grijpen. Niet allemaal tegelijk natuurlijk; dat snapt u wel. Zeven keer moest Wolraad over en weer de golven trotseren, maar in die zeven tochten wist hij veertien zeelieden van een gewisse dood te redden. Toen hij Vonk de achtste keer de zee in loodste, liep het dramatisch fout: acht wanhopige drenkelingen trokken het danig uitgeputte paard én zijn ruiter onder water. Van de 191 bemanningsleden van De Jonge Thomas, overleefden er slechts 53 de scheepsramp. De VOC was er zich wel terdege van bewust dat die 53 hun leven aan Wolraad Woltemade te danken hadden. De Compagnie eerde hem als een held door o.a. een van haar schepen ‘De Held Woltemade’ te noemen en kende zijn weduwe een pensioen toe. Wolraad zelf kreeg een standbeeld en in Kaapstad werd een wijk naar hem genoemd. Toen in 1939 de Unie van Zuid-Afrika een Koninklijke Medaille voor Dapperheid liet slaan, prijkte op de keerzijde daarvan het portret van de legendarische Wolraad Woltemade. In 1970 gold de Woltemade Decoratie voor Dapperheid officieel als de hoogste burgerlijke onderscheiding in Zuid-Afrika.
**
**
