Hoe ouderen onder coronamaatregelen geïsoleerd raken

In het kader van de ‘Week tegen Eenzaamheid’ bezocht Koning Willem-Alexander op 5 oktober 2020 het initiatief ‘Tijd voor Krijt’ in het activiteitencentrum Leiderdorp.

Bij dit initiatief wordt biljarten ingezet als middel om ouderen met elkaar in contact te brengen. De koning sprak daar met vertegenwoordigers van de KNBB, het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het Nationaal Ouderenfonds en De Derde Helft over verschillende initiatieven en samenwerkingsverbanden om eenzaamheid onder ouderen op te sporen en tegen te gaan. ‘Het coronavirus kunnen we niet stoppen, het eenzaamheidsvirus wel. Laten we samen zorgen dat niemand zich in de steek gelaten voelt,’ aldus Willem-Alexander.

De ‘Week tegen Eenzaamheid’ is in het leven geroepen, omdat meer dan de helft van de 75-plussers in Nederland, in totaal 700 000 personen, aangaf zich eenzaam te voelen. De website ‘Een tegen Eenzaamheid’ geeft met de slogan ‘houd afstand, maar houdt contact’ tips om de strijd met het isolement van ouderen aan te gaan. Zo kan men bijvoorbeeld online een spelletje spelen of foto’s delen, een bloemetje versturen, een hapje eten laten bezorgen of gezellig beeldbellen (met links naar speciale apps). Ook zijn er telefoonnummers te vinden waar ouderen met zorgen maken over het coronavirus of gewoon een praatje kunnen bellen met een vriendelijke medewerker. De ‘Week tegen Eenzaamheid’ werd digitaal afgesloten. ‘Anders dan anders, maar zeker net zo inspirerend en informatief’, aldus de site.

Hypocriet

De hypocrisie van dit initiatief spreekt boekdelen. Het is de overheid die de eenzaamheid onder ouderen door middel van volkomen overdreven maatregelen tegen covid-19 op de spits drijft. In Nederland dat voorheen als oase in een dolgedraaide wereld gold, worden sinds enige tijd de duimschroeven aangedraaid. Zo wordt de plicht mondkapjes te dragen in het openbaar vervoer uitgebreid met het dringende advies deze in alle binnenruimtes eveneens op te doen. Veel middelbare scholen hebben het dringende advies van de onderwijsraad al omgezet in een mondkapjesplicht op de gangen en in de aula. In de meeste verpleeg- en verzorgingshuizen geldt sinds einde september de verplichting voor bezoekers, vrijwilligers en medewerkers een mondneusmasker te dragen.

Hoewel het bezoek van familieleden in verpleeg- en bejaardentehuizen sinds midden juni weer mogelijk is, zorgt de media er wel voor dat de angst er goed in zit, niet alleen onder de bejaarden, maar onder mensen van alle leeftijdsgroepen. Onder het motto ‘we moeten oma beschermen’ ziet diezelfde oma al bijna een half jaar haar kleinkinderen niet. Als er dan al eens een gezin is dat zijn eigen gezonde verstand gebruikt en een familielid in het bejaardentehuis opzoekt, dan zullen er zeker buren of medewerkers zijn die er alles aan doen om hier een stokje voor te steken. Uit bezorgdheid natuurlijk. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zegt het nog eens uitdrukkelijk: ‘Ben je 70 jaar of ouder of heb je een kwetsbare gezondheid? Wees extra voorzichtig. Het kan verstandig zijn om voorlopig nog zoveel mogelijk thuis te blijven.’

Covid-propaganda

Zelfs de bejaarde die nog niet geheel murw is gemaakt door de voortdurende covid-propaganda op radio en televisie, zal bergen moeten verzetten om er even uit te kunnen. Uitpuffen in de winkel is er niet meer bij. Zitplaatsen zijn gedemonteerd, stoelen verwijderd. Voor bezoek aan musea moet vooraf online een tijdslot worden gereserveerd. Mocht dit gelukt zijn, moet de oudere museumbezoeker zich reppen, aangezien veel tijdsloten een ruimte van precies 15 minuten bieden. De 86-jarige Fenna Plender uit verpleeghuis Myosotis in Kampen: “Morgen ga ik met de taxi naar mijn dochter in Emmeloord. Ik kijk uit naar de uitstapjes met mijn kinderen, ongeveer twee keer per week. Als dat maar blijft, anders word ik stapelgek.”

De afweging tussen het gevaar op besmetting en de totale vereenzaming is er een die alleen in theorie en door buitenstaanders probleemloos gemaakt kan worden. Dat mijn oma of mijn ouders het eeuwige leven zullen hebben als we hen niet bezoeken, waag ik te betwijfelen.

Mondkapjesplicht

Jaap van Dissel, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM en voorzitter van het Outbreak Management Team (OMT) herhaalde op 5 oktober 2020 in een gesprek met de NOS dat mondkapjes een buitengewoon gering effect hebben op de verspreiding van het coronavirus. Hij verwacht dat het dragen van mondkapjes weinig effect heeft in een ruimte waar de coronamaatregelen worden nageleefd en mensen onderling voldoende afstand kunnen houden.

Eerder deze week echter schreef het OMT dat mondkapjes geadviseerd kunnen worden voor plekken waar het niet mogelijk is om te allen tijde afstand te houden. Dit gebeurde volgens Van Dissel vanwege het veiligheidsgevoel van mensen, en niet om medische redenen. Hiermee slaat van Dissel de spijker op de kop. Eerst worden de mensen door de media bang gemaakt. Dan komt de politiek met verregaande, de vrijheid beknottende maatregelen. Elke willekeurige burgemeester die de restricties met veel bombarie omzet, mag zichzelf daarna prijzen als succesvol crisismanager en doorstromen naar een carrière op landelijk of zelfs Europees niveau.

Onze immuniteit is een krachtig wapen tegen corona dat we zelf kunnen versterken. Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen die geregeld bewegen, minder vatbaar zijn voor infecties dan mensen die een zittend leven leiden. Beweging vermindert het risico op chronische aandoeningen als hart- en vaatziekten, diabetes en obesitas. Lichaamsbeweging zorgt ook voor een afname van stresshormonen zoals cortisol en adrenaline. Een gedwongen beperking van de bewegingsvrijheid, allerhande niet logisch te verklaren maatregelen die om de dag veranderen en de daaruit voortvloeiende angsten en vereenzaming zullen in geen geval tot een betere gezondheid leiden, laat staan tot een gelukkiger leven. Zeker niet voor onze oudere medemensen die de overheid zo krampachtig tracht te beschermen.

***