Meer zorgende handen aan het bed voor wie onze zorg – van welke aard ook – het hardst nodig heeft. Eenheid van bevel en homogene bevoegdheden. Minder verkokerde verzuiling en meer constructieve samenwerking. Ordewoorden die na de corona-crisis versneld in praktijk moeten worden gebracht.

**

Geen enkele politieke partij zal nog willen gezegd hebben dat er moet worden bespaard bij de vele duizenden zorgmedewerkers die op het terrein beide handen aan de ploeg slaan. Integendeel. Artsen, verplegers, assistenten, schoonmakers, koks, therapeuten en het voltallige zorgleger zijn wat ze verdienen dubbel en dik waard. Midden in deze verwoestende corona-crisis, betwist niemand hun immense menselijke, emotionele en professionele aandeel in het beheersen, managen, stutten en terugdringen van deze corona-aardbeving. Een aardschok die onze relaxte, zelfzekere, en voor tegenslag immuun geworden comfortzone met een nooit eerder gemeten dubbel cijfer op de schaal van Richter door elkaar schudt.

Eigenbelang

Maar wanneer de storm is gaan liggen – tja, wanneer? – mag het niet moeilijk maar ieders verdomde plicht zijn de koe bij de horens te vatten. Bedoeling en betrachting: efficiëntiewinst in de zorg die én de zorgbehoevenden én de zorgsector én het algemeen belang ten goede komt. Zeer veel verantwoordelijken in de politieke hemisfeer, ambtenarij, vakbonden, mutualiteiten en het almachtige amalgaam van drukkingsgroepen, levensbeschouwelijke zuilen, nonnen, vrijzinnigen, paters, lobbyisten, medische en big pharma-gebonden bedrijfsbelangen, weten verdomd goed waar het kalf gebonden ligt. In een opmerkelijk opiniestuk (VRT News 07 april 2020) dat zo ruim mogelijke weerklank verdient, stipt Jan Flament – CEO van Ziekenhuis Geel – de pijnpunten aan die bij voorrang moeten worden aangepakt.

Eén samenvattend citaat: ‘Na 20 jaar in de zorg stel ik jammergenoeg vast dat de fundamenten van ons zorgsysteem veeleer gebaseerd zijn op polarisatie dan samenwerking. Artsen staan tegenover verpleegkundigen, huisartsen tegenover specialisten, UZ tegenover AZ, mutualiteiten tegenover een beetje iedereen… Het grootste probleem van dit alles is dat deze conflicten geïnstitutionaliseerd zijn in de besluitvorming van de zorgwetgeving en de werking van onze zorginstellingen. Alle partijen vertrekken daarbij vanuit de eigen belangen en de wensen van de eigen achterban.’

Nog eentje om het af te leren: ‘Als politicoloog van opleiding kan ik enkel vaststellen dat we officieel ontzuild zijn sinds de jaren 1990, onze manier van denken en werken is dat absoluut niet’, aldus Jan Flament.

Kwakzalverij

Natuurlijk moeten en mogen we ons gelukkig prijzen dat onze sociaal gecorrigeerde vrije markt, hoge belastingen voor de werkenden en verplichte ziekteverzekering voor allen er van bij de geboorte van de sociale welvaartsstaat voor hebben gezorgd dat we in onze grote steden geen kuilen moeten graven om duizenden anonieme, door niemand opgeëiste doden te begraven zoals in New York het geval is. Maar dat wil niet zeggen dat ons voortreffelijke systeem niet voor tal van verbeteringen vatbaar is. De waslijst snel te realiseren werkpunten is in brede kring bekend. Maar korter worden doet die waslijst niet, integendeel. Een kleine greep. Stop met de wijd verbreide therapeutische hardnekkigheid. Laat mensen los. Zeker zij die losgelaten en bevrijd willen worden. Hebt u weet van een christelijke corona, een liberale of een socialistische? Wij ook niet. Vlaanderen kiest voor eerste-lijns-zorg en de huisarts. Brussel en Wallonië lopen gelijk naar de duurste specialist. Haal onze ziekenhuizen uit hun levensbeschouwelijke cocon en door de feiten achterhaalde historiek. Stop met de overconsumptie van medicijnen. Veel kwalen en kwaaltjes genezen vanzelf, zelfs door even op de tanden bijten. Stop met het al of niet gedeeltelijk terugbetalen van tot kraantjeswater verdunde homeopathische kwakzalverij. Mutualiteiten stoppen per direct met sauna-kortingen, yoga en alle andere uitwassen van zweverige swami-bami-geneeskunst, uitgevoerd door handenopleggers met een lange baard. Of door oudere dames die bovenop een 40 jaar met Ecover gewassen jogging toch weer een Woodstock-jurk met spiegelkraaltjes durven aantrekken.

Spoed

Uw favoriete blad is nog jong maar dat wil niet zeggen dat wij geen puik archief bezitten. Knipsel uit de kwaliteitskrant ‘De Morgen’ van 26 november 2008: ‘Spoedafdelingen doen te veel en dure nutteloze onderzoeken’. Consumentenorganisatie Test-aankoop stuurde een proefpersoon die een verstuikte enkel simuleerde naar de spoeddienst van 36 ziekenhuizen. Vierendertig van de 36 maakten een overbodige röntgenfoto. Negen brachten zonder reden een gips aan. En om het helemaal rond te maken: zeven jaar eerder deed Test-aankoop dezelfde test. De resultaten waren even slecht als in 2008. Je hoeft maar één arts te kennen die af en toe diensten draait op de spoed en de verhalen zijn legio: ingegroeide teennagels, een bloedneus na een vechtpartij, zat en/of gedrogeerd, van de velo gevallen, de sleutel van de voordeur kwijt. Zelden gaat het om urgente, levensreddende ingrepen. En wanneer één ziekenhuis een spoedafdeling opent, opent minstens vier kilometer verderop een concurrent nog een spoedafdeling.

Vervotje

Oud-minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Inge Vervotte – Vervotje voor Yves Leterme en nog wat geile tsjeven – leidt vandaag de zorggroep Emmaüs. Met 24 locaties in de provincie Antwerpen en 7000 personeelsleden een grote speler op het terrein. In een paasgesprek met de Vlaamse kwaliteitskrant De Standaard (DS 11/12/13 april 2020) spreekt de oud-vakbondsmadonna de hoop uit dat het na de corona-ramp geen business as usual wordt. Ook de zorg is aan een reset toe, benadrukt de oud-CD&V-wonderpolitica bij herhaling. We hopen dat ze daar ook haar machtige katholieke zuil kan van overtuigen. En in één moeite door alle andere levensbeschouwelijk & ideologisch gekleurde cenakels, belangen- en drukkingsgroepen, politieke partijen, universiteiten, veranderingsmanagers, doorlichters, PowerPoint-jongens, vakbonden en mutualiteiten.

***