Onder de titel ‘Zoek de werkgever-staatsman’ maakt Angélique Vanderstraeten in ’t Pallieterke van 22 juli 2015 een vergelijking tussen André Leysen en Marc Coucke. Kort samengevat komt het er op neer dat Coucke maar aan aandachttrekkerij doet. Het meest schokkende woord dat Vanderstraeten daarnaast nog gebruikt, – ik heb het wel voor die Angélique -, durf ik in ’t Scheldt niet te herhalen. André Leysen daarentegen was een werkgever-staatsman. ‘Hij woog op het maatschappelijk debat. De inzichten en meningen van een man als hij ontbreken vandaag’.
Coucke heeft zich heel even in het maatschappelijk debat gemengd, aldus nog Vanderstraeten, toen bleek dat hij geen belastingen moest betalen op de meerwaarde uit de verkoop van Omega Pharma. ‘België kent namelijk geen meerwaardebelasting op aandelen’.
Mijns inziens is dat niet waar, toch niet in die stellige, categorische formulering.
Maar dat is een ander debat; daarover straks meer. Hier ging het erom dat Coucke openlijk verklaard heeft dat hij zijn winst liever in groeibedrijven steekt dan het te dumpen in de bodemloze Belgische put. Vanderstraeten geeft hem geen ongelijk. ‘Een rake en terechte opmerking’, vindt zij. Nou ja, dat vind ik ook helemaal. Iedereen zal zijn zuurbetaald belastinggeld wel liever in voetbal, basketbal en bij vrienden-aan-zee investeren, niet?
Over André Leysen wil ik geen kwaad woord horen. Toch herinner ik mij dat hij ooit ook zoiets gezegd heeft als Marc Coucke. Het was in 1985 op de toenmalige BRT (Belgische Radio en Televisie). Als voorzitter van het Verbond van Belgische Ondernemingen kwam hij zeggen dat de successierechten wegen op de familiale vermogens. Nou ja, dat vind ik ook helemaal. Iedereen zal wel vinden dat alle belastingen op zijn familiaal vermogen drukken, niet? De felste reacties lokte Leysen toen in 1985 uit door te zeggen dat zijn erfenis al geregeld was, zonder erfbelasting. De wet zegt dat aandelen die je wegschenkt, vrij zijn van erfbelasting, behalve als dat ‘gedurende de drie jaar voor het overlijden’ gedaan is. Sinds begin vorig jaar is die regel te vinden in artikel 2.7.1.0.5. van de Vlaamse Fiscale Codex (verslik u niet in de Hollands aandoende nummering).
In 1985 was dat in de familie Leysen blijkbaar al zo geregeld, goed op tijd. Tenminste, dat zei hij zelf op tv. Ik heb toen, via Agalev-volksvertegenwoordiger Hugo van Dienderen een wetsvoorstel laten indienen. Wij stelden voor ‘drie jaar’ in de wet te vervangen door ‘dertig jaar’. Twee letters méér, dat was alles, en niemand begreep het, ook bij de groenen niet. Alleen toenmalig financieminister Mark Eyskens, die een geleerd en verstandig man is, had het door. Hij complimenteerde Van Dienderen met het ‘kortste en meest revolutionaire wetsvoorstel ooit’. Maar het ging niet door, dus (zoals alle voorstellen van Van Dienderen, behalve één, over de vrijstelling van fietsvergoedingen).
Sinds die beruchte uitspraak in 1985 heeft André Leysen nog precies dertig gelukkige jaren geleefd. Die zijn hem van harte gegund, en als onze wet toen doorgegaan was, dan was de vrijstelling ook gegund aan Christian en Thomas. Nu ook natuurlijk. Laten we onze aandacht dus maar weer trekken door het heden en door de meerwaarden die niet belastingvrij zijn als ze niet tot de private beleggingssfeer horen. Met andere woorden als ze meer tot de professionele dan tot de private sfeer horen, is er wel belasting te betalen (artikel 90.1° van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen). Ik mag geen namen noemen, maar ik ken iemand die op die manier enkele honderdduizenden euro schuldig is, én iemand anders die zo enkele honderden miljoenen zou kunnen binnenbrengen. Let wel, drie nullen meer, da’s nogal een verschil. Bij de ene kan de fiscus een kleine villa of een flinke woning ophalen, bij de ander een klein dorp. Ze zijn al aan ‘t bouwen. Duizend keer meer, duizend woningen, ‘t is geen koekenbak.

**
Illustratie: portret Karel Anthonissen
Karel Anthonissen is een voormalig Belgisch belastingambtenaar en gewestelijk directeur van de Bijzondere Belastinginspectie
Titel van dit artikel in ‘tScheldt Archief: 1198 Hfd
**